Archiwum kategorii ‘II Rzeczpospolita Polska 1918-1939’

Łódź – Rzeka Łódka – Melioracja – Regulacja – 1933

autor: dnia: niedziela, 15 lutego 2015

Stare przysłowie mówi: „ na bezrybiu i rak ryba”. Na dobrą sprawę Łódź, nie posiada nawet przysłowiowego raka. Wielkie przemysłowe miasto jakim jest Łódź, nie posiada rzeki. Te które płynęły swoimi naturalnymi korytami, i mniej lub bardziej zadawalały łodzian , zeszły do podziemia, począwszy od roku 1917 po lata siedemdziesiąte XX wieku.

 

Chciałbym napisać o rzece Łódce.

 

Rzeka której źródła brały początek na terenach obecnego Osiedla Sikawa (dokładniej na zbiegu ulic Giewont i Brzezińskiej) , początkowo nosiła nazwę Starowiejska lub Ostroga. Swój 20 kilometrowy bieg kończy w Konstantynowie , wpadając do Neru. W XIX wieku, na tej rzece istniały młyny wodne takie jak Mania i Grobelny. Jej wody zasilane dopływami innych rzeczek, były z całą pewnością atrakcyjne jako kąpieliska i wodopoje dla zwierząt domowych.Ogólnie była ona w tym okresie płytka i wąska, jednak w okresie deszczowym wylewała, zatapiając pobliskie łąki. W połowie XIX wieku w Łodzi następuje rewolucja przemysłowa. Nad jej brzegami przemysłowcy niemieccy, budują swoje pierwsze fabryki. Jako pierwszy nad jej brzegami, swoją Fabrykę Sukna buduje Karol Gotlieb Sänger. Tenże fabrykant otrzymuje  także pozwolenie od władz miasta na budowę Browaru – warzelni piwa(róg ulic Nowomiejskiej i Północnej). W początkach XIX wieku, wody Łódki napędzały maszyny w tych fabrykach, maszyny parowe wprowadzono znacznie później.Ta niewielka rzeka przyczyniła się do rozwoju przemysłowego Łodzi w nie mniejszym stopniu niż tania siła robocza. Nad jej brzegami zbudowana zostaje miejska rzeźnia.W drugiej połowie XIX wieku powstaje następny browar, istniejący do dnia dzisiejszego na rogu obecnych ulic: Północnej i Pomorskiej. Przemysł jest bezlitosny dla czystości jej wód. Coraz więcej ścieków wpływa w jej nurty. W roku 1863 Robert Biederman buduje swoją fabrykę . Mieści się w niej farbiarnia przędzy, tkanin wełnianych i bawełnianych. Za jego przykładem w roku 1872 Izrael Poznański, także nad jej brzegami buduje fabrykę bawełnianą.

(więcej…)

Kategoria: II Rzeczpospolita Polska 1918-1939 | 1 komentarz »

Eugeniusz Ajnenkiel: Łódź pochodnia polskiego socjalizmu [1932]

autor: dnia: poniedziałek, 3 października 2011

Łódź – tragiczne miasto, złe miasto, ohydne miasto, miasto złudnych nadziei i rozpaczy, nędzy i beznadziejności, miasto zysku i wyzysku. Miasto buntów, rzadkich zresztą, lecz za to kosztownych dla robotników. Miasto to wpisywało swą nazwę na karty historii walk polskiego proletariatu, wpływając swym czynem na zmianę i kształtowanie się myśli politycznej polskiego socjalizmu. Czymże była ta Łódź dla polskiego socjalizmu? Wszystkim i niczym. Ale przede wszystkim ta Łódź była i jest stolicą proletariatu Polski.

„Co prawda nie gnieździ się on wyłącznie w piwnicach i na facjatach, ale też i nie w jasnych, czystych i przestronnych mieszkaniach. Przeciwnie, w naprędce budowanych przez partaczy kamienicach, z na wpół zgniłego i tandetnego materiału, z na wpół wypalonej cegły, ciasnych, zapleśniałych, stęchłych, słychać, co mówią przez ścianę, co robią »pod podłogą«, każdy krok i poruszenie sąsiadów »nad głową« aż tynk z sufitów leci, dziw, że się całkiem na głowy nie zwali, chyba że go podtrzymuje powietrze, pełne wyziewów i kopciu naftowej lampy, gęste i tak w zaduchu stężałe, iżby w nim »można siekierę zawiesić«, jak głosi suchotniczy dowcip mieszkańców tych ponurych ubikacji. W nich się rodzi, umiera, bawi się, choruje, gotuje, pierze i ogień naftą rozpala proletariat łódzki”. (więcej…)

Tagi:
Kategoria: II Rzeczpospolita Polska 1918-1939 | Brak komentarzy »

Działalność Związku Związków Zawodowych w Łodzi 1931-1939

autor: dnia: sobota, 22 stycznia 2011

I. GENEZA ZWIĄZKU ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH W ŁODZI I OKRĘGU 1931 – 1936.       

  1. 1.     Stan zorganizowania zawodowego łódzkiej klasy robotniczej w latach 1926 – 1931.

Wydarzenia między 12 a15 maja 1926 roku stanowiły punkt przełomowy w międzywojennym okresie historii Polski. Zwane powszechnie ,,przewrotem majowym” , pozwoliły na przejęcie władzy orientacji politycznej sprzyjającej marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu, określonej popularnie nazwą ,,sanacji”, mającej uzdrowić sytuację polityczno – gospodarczą Drugiej Rzeczypospolitej. Wraz z ukonstytuowaniem nowej władzy, nastąpiły duże przemiany zarówno w wytycznych ideowych polskich obozów politycznych, co miało bezpośrednie odbicie w strukturach organizacyjnych związków zawodowych, będących często przybudówkami robotniczymi poszczególnych partii, jak również uwidoczniły się możliwości do utworzenia nowych organizacji politycznych  i związkowych. Dobrym przykładem może być utworzenie w 1928 roku Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem z Walerym Sławkiem na czele oraz powstanie Związku Związków Zawodowych w 1931 roku.

Okres między1929 a1935 rokiem to również czas kryzysu gospodarczego, szczególnie ostrego w latach 1929 – 1933 kiedy to, wskutek załamania się światowej ekonomii i spadku koniunktury gospodarczej, katastrofalnie obniżyła się stopa życiowa robotników polskich, co doprowadziło do wielu masowych wystąpień przeciwko bezrobociu  i obniżeniu poziomu życia klasy robotniczej. (więcej…)

Kategoria: II Rzeczpospolita Polska 1918-1939 | komentarzy 17 »